अमेरिकामा आर्थिक संकट, सिलिकन भ्याली बैंक संकटपछि गरियो बन्द
अमेरिकामा वित्तीय क्षेत्रमा संकट देखिएको छ । अमेरिकाको ठूलोमध्येको एक सिलिकन भ्याली बैंकलाई नियामक निकाय संकटपछि बन्द गरिदिएको समाचार बीबीसीले उल्लेख गरेको छ । यसलाई सन् २००८ को मन्दीपछि अमेरिकी बैंकिङ क्षेत्रमा देखिएको ठूलो संकटका रूपमा समेत हेरिएको छ ।
क्यालिफोर्नियामा मुख्यालय रहेको बैंक टाट पल्टिने अवस्थामा पुगेको नियामक निकायको भनाइ छ । नियामक निकायले सबै वचतकर्ताको पैसा सुरक्षित भएको बताएको छ । सन् २००८ मा वासिंटन म्युचअल टाट पल्टिएको घटनापछि यो सबैभन्दा ठूलो संकट भएको बताइएको छ । बैंकले गत बुधबार घाटा पूर्तिका लागि ठूलो हिस्सामा शेयर बेचेको र करिब २.२५ बिलियनबराबरको नयाँ शेयर बेच्ने घोषणा गरेको थियो । बैंकको उक्त घोषणापछि ठूला शेयरहोल्डर र वचतकर्ताले आफ्नो लगानी र वचत फिर्ता लिन सुरु गरेका थिए ।
फेडेरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कोर्पोरेसन(एफडीआईसी) ले करिब १७५ बिलियन डलर बैंकमा डिपोजिट रहेको जनाएको छ । ३१ डिसेम्बर २०२२ सम्म बैंकको कुल सम्पत्ति २०९ बिलियन डलर बराबरको भएको बताइएको छ । बैंकका शाखाहरूलाई पुनः खोल्न लगाएर सबै वचतकर्ताको पैसा सोमबारसम्म भुक्तानी गर्न पनि निर्देशन दिइएको छ ।
एफडीआईसीका अनुसार क्यालिफोर्निया र म्यासाचुसेट्समा गरी बैंकका १७ शाखा रहेका छन् । सिलिकन भ्याली बैंकले मुख्यगरी प्रविधिकेन्द्रित स्टार्टअप व्यवसायमा लगानी गर्दै आएको थियो । सन् १९८३ मा क्यालिफोर्निया बैंकका रूपमा स्थापना भएको सिलिकन भ्याली बैंक पछिल्लो १ दशकमा तीव्र विस्तार भएको हो । यस बैंकका विश्वका विभिन्न देशमा गरी करिब ८ हजार ५ सय कर्मचारी रहेका छन् । सिलिकनमा देखिएको संकट वैश्विक अर्थतन्त्रमा समेत पर्ने सम्भावना रहेको अर्थशास्त्रीहरूको भनाइ छ । उक्त बैंक यस वर्ष बन्द भएको पहिलो एफडीआईसीले सुरक्षण(बिमा) गरेको पहिलो संस्थान हो । साढे २ वर्षअघि अल्मेना स्टेट बैंक बन्द भएको थियो ।
बिहीबार मात्र सिलिकन भ्याली बैंकको प्यारेन्ट कम्पनी एसभीबी फाइनान्सियल ग्रुपको शेयरमा ७० प्रतिशतसम्म गिरावट आएको थियो ।
सिलिकन भ्याली बैंक टाट पल्टिनुको आंशिक कारण संघीय रिजर्भ बैंकले गत वर्ष ब्याजदर वृद्धि गर्नु पनि भएको सीएनएनले जनाएको छ । अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट येलेनले पछिल्लो घटनाक्रमलाई सावधानीपूर्वक हेरिरहेको बताएकी छिन् । उनले नियामक निकायका उच्च अधिकारीलाई भेटेर वित्तीय क्षेत्रको यथावत सञ्चालनका लागि आवश्यक कदम चाल्न पनि निर्देशन दिएकी छिन् ।
चालू आवको माघ मसान्तसम्म सरकारको आन्तरिक ऋण दायित्व ९ खर्ब ९२ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ ।
चालू आर्थिक वर्षमा सरकारले २ खर्ब ५६ अर्ब रुपैयाँ आन्तरिक ऋण उठाउन लक्ष्य लिएको छ । जसमध्ये २०७९ पुस मसान्तसम्म ३० अर्ब रुपैयाँ उठाएको छ । सरकारले ट्रेजरी बिल्स, विकास ऋणपत्र, नागरिक बचतपत्र र वैदेशिक रोजगार बचतपत्र जारी गरी उठाएको ऋणको दायित्व ९ खर्ब ९२ अर्ब १८ करोड पुगेको हो । यसअनुसार ट्रेजरी बिल्सतर्फ ३ खर्ब ४२ अर्ब, विकास ऋणपत्रबाट ६ खर्ब ४० अर्ब, नागरिक बचतपत्रमार्फत ८ अर्ब ९० करोड र वैदेशिक रोजगार बचतपत्रमार्फत १६ करोड आन्तरिक ऋण दायित्व पुगेको छ ।
माघसम्म सरकारले उठाएको आन्तरिक ऋणको सबैभन्दा ठूलो दायित्व वाणिज्य बैंकतर्फ छ । कुल दायित्वमा कमर्सियल बैंकतर्फ हिस्सा ७६.१० प्रतिशत, सेकेन्डरी मार्केट १२.१९ प्रतिशत, विकास बैंकतर्फ ७.७९ प्रतिशत, फाइनान्स कम्पनीको २.१४ प्रतिशत छ ।
प्रतिकृया दिनुहोस्