चालु आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को पहिलो महिना साउनमा घरजग्गा कारोबारमा उल्लेख्य गिरावट आएको छ। भूमि व्यवस्थापन तथा अभिलेख विभागको तथ्यांकअनुसार, गत वर्षको सोही अवधिको तुलनामा यस पटक कारोबार २८ प्रतिशतले घटेको छ।
गत वर्ष साउन २०८१ मा देशभर ४३,८३५ वटा घरजग्गा कारोबार भएकोमा यस वर्ष साउन २०८२ मा यो संख्या ३१,६२१ मा झरेको छ। यो गिरावट अघिल्लो महिना, अर्थात् असारको तुलनामा बढी छ, जहाँ ५५,५२४ कारोबार भएका थिए।
यस गिरावटको मुख्य कारण कित्ताकाटमा आएको रोकलाई मानिएको छ। नेपाल जग्गा तथा आवास विकास महासंघका अध्यक्ष विष्णुप्रसाद घिमिरेका अनुसार, सरकारले जग्गाको वर्गीकरण नगर्दा र यसको म्याद सकिएपछि साउन १ गतेदेखि कित्ताकाट पूर्ण रूपमा रोकिएको छ। यसले गर्दा घरजग्गा कारोबार लगभग ठप्प भएको व्यवसायीहरूको भनाइ छ।
यसअघि, नेपाल राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीतिलाई लचिलो बनाउँदै घरजग्गा कारोबारमा केही सहजता ल्याएपछि व्यवसायीहरू उत्साहित थिए। बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले पनि होम लोनको सीमा बढाउने तयारी गरिरहेका थिए, तर कित्ताकाट रोकिएपछि त्यो उत्साह निराशामा परिणत भएको घिमिरेले बताए।
उनका अनुसार, आर्थिक शिथिलता पनि कारोबार घट्नुको अर्को कारण हो। यदि सरकारले कित्ताकाटको समस्यालाई तत्काल समाधान नगरे, यो क्षेत्रमा अझ भयावह अवस्था आउन सक्ने चेतावनी पनि उनले दिएका छन्।
उपत्यकाको अवस्था हेर्दा, साउनमा काठमाडौं उपत्यकामा कुल ३,०२० घरजग्गा कारोबार भएका छन्। यसमध्ये, ललितपुरको लगनखेल मालपोत कार्यालयबाट ६१६ र भक्तपुर मालपोत कार्यालयबाट ८२० कारोबार भएका छन्। काठमाडौंका विभिन्न मालपोत कार्यालयहरूमा पनि कारोबार संख्यामा कमी आएको तथ्यांकले देखाउँछ।
